آرتروز آرنج چیست؟ آشنایی با روش های درمان و پیشگیری

آرنج یکی از مفاصل مهم و پرکاربرد بدن است که در تمام فعالیت‌های روزمره از آن استفاده می‌کنیم؛ از پوشیدن لباس و نوشتن گرفته تا بلند کردن وسایل یا ورزش کردن. همین استفاده مداوم، باعث می‌شود این مفصل در معرض فشار و آسیب قرار گیرد. یکی از شایع‌ترین مشکلات این ناحیه، آرتروز آرنج است؛ وضعیتی که در اثر ساییدگی غضروف مفصل ایجاد می‌شود و با درد، خشکی و محدودیت حرکت همراه است. در مراحل اولیه، ممکن است درد آرتروز آرنج فقط هنگام خم‌کردن یا بازکردن دست احساس شود، اما اگر درمان به‌موقع انجام نشود، این درد می‌تواند به حالت مزمن و آزاردهنده تبدیل شود. شناخت علت آرتروز آرنج، آگاهی از علائم هشداردهنده و رعایت نکات پیشگیری، نقش مهمی در جلوگیری از پیشرفت این بیماری دارد.در این مقاله با جزئیات به بررسی علائم، علل، روش‌های تشخیص و راه‌های درمان آرتروز آرنج می‌پردازیم و همچنین به شما می‌گوییم چه ورزش‌ها و تغییراتی در سبک زندگی می‌توانند به بهبود این مشکل کمک کنند.

آرتروز آرنج چیست؟

آرتروز آرنج نوعی ساییدگی یا تخریب تدریجی غضروف مفصل آرنج است که باعث درد، خشکی و محدودیت حرکتی در این ناحیه می‌شود. غضروف مفصل، سطحی صاف و لغزنده بین استخوان‌های بازو و ساعد است که اجازه می‌دهد مفصل به‌آسانی حرکت کند. با گذشت زمان یا در اثر آسیب‌های مکرر، این غضروف فرسوده می‌شود و استخوان‌ها به‌صورت مستقیم روی هم ساییده می‌شوند. نتیجه این فرآیند، درد آرتروز آرنج، التهاب و کاهش انعطاف‌پذیری مفصل است.

علت آرتروز آرنج

علت آرتروز آرنج معمولاً به ترکیبی از فاکتورهای مکانیکی و بیولوژیکی مربوط است. عواملی مانند آسیب‌های قدیمی مفصل، التهاب مزمن، استفاده مکرر از دست، و حتی زمینه‌های ژنتیکی می‌توانند منجر به تخریب تدریجی مفصل شوند. در ورزشکارانی که از حرکات تکراری بازو استفاده می‌کنند (مانند تنیس یا گلف)، خطر بروز این بیماری بیشتر است. گاهی نیز آرتروز در اثر عفونت‌های مفصلی یا بدجوش خوردن شکستگی‌ها ایجاد می‌شود.در بعضی از بیماران، درد آرنج ناشی از بیماری‌های دیگر مانند آرتروز گردن یا آرتروز کمر است که درد به بازو و ساعد منتشر می‌شود. تشخیص دقیق علت، نقش مهمی در انتخاب درمان مناسب دارد.

علائم آرتروز آرنج

مهم‌ترین علائم آرتروز آرنج عبارت‌اند از:

• درد هنگام خم‌کردن یا بازکردن بازو
• خشکی و محدودیت حرکتی به‌ویژه در صبح‌ها
• شنیدن صدای ساییدگی یا تق‌تق از مفصل
• تورم خفیف و حساسیت به لمس
• کاهش قدرت در بازو یا ساعد

در واقع، آرتروز آرنج یکی از انواع آرتروز مفصل است که در آن بافت غضروفی به‌تدریج تخریب شده و حرکت طبیعی استخوان‌ها مختل می‌شود. در صورت پیشرفت بیماری، حتی حرکات ساده‌ای مانند خم‌کردن دست یا گرفتن اشیاء می‌تواند همراه با درد شدید باشد.

روش های تشخیص آرتروز آرنج

تشخیص این بیماری معمولاً با بررسی سابقه بیمار و معاینه فیزیکی آغاز می‌شود. پزشک از بیمار درباره شدت درد، فعالیت‌های روزمره، سابقه آسیب یا حرکات تکراری دست سؤال می‌کند. در ادامه برای بررسی وضعیت مفصل، از رادیوگرافی یا MRI استفاده می‌شود تا شدت ساییدگی غضروف مشخص شود.در برخی موارد، درد آرنج به علت اختلالات عصبی یا درگیری‌های عضلانی مانند آرنج تنیس بازان است که باید از آرتروز افتراق داده شود.

روش های درمان آرتروز آرنج

هدف از درمان، کاهش درد، افزایش دامنه حرکتی و جلوگیری از تخریب بیشتر مفصل است. راه‌های درمان آرتروز آرنج شامل ترکیبی از روش‌های غیرجراحی و در صورت نیاز درمان‌های تخصصی‌تر است:

1. استراحت و اصلاح فعالیت‌ها

کاهش حرکات تکراری و اجتناب از بلند کردن اجسام سنگین باعث کاهش التهاب مفصل می‌شود. در زمان استراحت بهتر است آرنج روی بالش قرار گیرد تا تورم کاهش یابد.

2. دارو درمانی

داروهای ضدالتهاب غیراستروئیدی مانند ایبوپروفن و ناپروکسن برای کاهش درد و التهاب استفاده می‌شوند. در موارد شدیدتر، تزریق کورتیکواستروئیدها می‌تواند درد را تسکین دهد.

3. تزریق پی‌آر‌پی (PRP)

در این روش از پلاسمای غنی از پلاکت برای بازسازی بافت‌های آسیب‌دیده استفاده می‌شود. تزریق PRP باعث افزایش قدرت و ترمیم بافت‌های مفصلی و کاهش درد بیمار می‌شود.

4. فیزیوتراپی و ورزش

فیزیوتراپیست با آموزش تمرینات کششی و تقویتی به بیمار کمک می‌کند تا دامنه حرکتی مفصل بازگردد. انجام منظم ورزش برای آرتروز آرنج به بهبود عملکرد مفصل و جلوگیری از خشکی کمک می‌کند.

5. اوزون‌تراپی

اوزون تراپی در اصفهان یکی از روش‌های مدرن برای کاهش التهاب مفاصل است. این درمان با تزریق اکسیژن فعال به مفصل، باعث ترمیم بافت و افزایش جریان خون در ناحیه می‌شود.

6. ماساژ و لیزر درمانی

ماساژ و لیزر درمانی با افزایش گردش خون و تحریک ترمیم سلولی، در کاهش درد مؤثر هستند و می‌توانند در کنار سایر درمان‌ها مورد استفاده قرار گیرند.
در مواردی که روش‌های غیرجراحی پاسخ کافی ندهند، جراحی آرتروسکوپی یا تعویض جزئی مفصل ممکن است لازم شود.

راه های پیشگیری از آرتروز آرنج

پیشگیری از آرتروز به‌مراتب آسان‌تر از درمان آن است. با رعایت چند نکته می‌توان احتمال ابتلا را کاهش داد:

• گرم کردن بدن قبل از فعالیت‌های ورزشی
• پرهیز از حرکات تکراری یا بلند کردن اجسام سنگین
• حفظ وزن ایده‌آل برای کاهش فشار روی مفاصل
• انجام تمرینات منظم و سبک برای تقویت عضلات بازو و ساعد

به‌علاوه، داشتن رژیم غذایی سرشار از آنتی‌اکسیدان‌ها، ویتامین D و کلسیم، در سلامت مفاصل نقش مهمی دارد.

ورزش برای آرتروز آرنج

ورزش منظم یکی از مؤثرترین روش‌ها برای کنترل و پیشگیری از پیشرفت آرتروز است. حرکات کششی و قدرتی زیر می‌توانند به کاهش درد و بهبود عملکرد مفصل کمک کنند:

• حرکت چرخش ساعد: بازو را کنار بدن نگه دارید و ساعد را به‌آرامی به داخل و خارج بچرخانید.
• خم و باز کردن آرام آرنج: بدون واردکردن فشار زیاد، چند بار آرنج را خم و باز کنید.
• کشش عضلات بازو: دست را به سمت بالا برده و به‌آرامی به سمت پشت سر خم کنید.

توجه داشته باشید که انجام این حرکات باید زیر نظر متخصص فیزیوتراپی یا پزشک انجام شود تا فشار اضافی به مفصل وارد نشود.

به نقل از وبسایت onlinephysioexpert :
Exercises to treat elbow arthritis are aimed at relieving the symptoms of swelling and pain that may develop with this condition. Strengthening and flexibility exercises are also needed to prevent weakness and elbow joint stiffness from developing over time. Perform stretches/ mobility exercises for 5×30 seconds twice daily. Perform strength exercises with 3-4 sets x15 repetitions once daily or every other day. Find a difficulty level that is challenging without causing excessive pain.
ترجمه فارسی:
تمرینات درمانی برای آرتروز آرنج با هدف کاهش علائم تورم و درد ناشی از این بیماری انجام می‌شوند. همچنین انجام تمرینات تقویتی و انعطاف‌ پذیری برای جلوگیری از بروز ضعف عضلانی و سفتی مفصل آرنج در طول زمان ضروری است. تمرینات کشش و تحرک (Mobility/Stretches) را روزی دو بار، هر بار 5 حرکت، هر حرکت به‌مدت 30 ثانیه انجام دهید. تمرینات قدرتی (Strength Exercises) را روزانه یا یک روز در میان، در 3 تا 4 ست 15 تکراری انجام دهید. سطح سختی تمرین‌ها را به گونه‌ای انتخاب کنید که چالش‌برانگیز باشد اما باعث درد زیاد نشود.

با اصلاح سبک زندگی به درد آرتروز آرنج دچار نشوید

اصلاح عادات روزمره نقش مهمی در پیشگیری از درد آرتروز آرنج دارد. برای حفظ سلامت مفاصل، لازم است:

• از نشستن یا کار کردن طولانی‌مدت در یک وضعیت خودداری کنید.
• هنگام کار با کامپیوتر یا تلفن همراه، زاویه آرنج را در وضعیت طبیعی نگه دارید.
• از ابزارهای ارگونومیک برای کارهای روزمره استفاده کنید.

با رعایت این نکات و یادگیری اینکه چکار کنیم آرتروز نگیریم ، می‌توان احتمال ابتلا به این بیماری را تا حد زیادی کاهش داد.