کاربردها و فواید اوزون تراپی یا اوزون درمانی

در سال های اخیر، اوزون درمانی به عنوان یک درمان جایگزین محبوبیت زیادی پیدا کرده است. این متد دهه ها است که مورد مطالعه و پژوهش قرار گرفته و مشخص شده است که اثرات مفیدی بر طیف وسیعی از بیماری ها دارد. اوزون تراپی شامل وارد کردن گاز اوزون به بدن از طریق روش های مختلف است که معمولاً در ترکیب با گازها و مایعات دیگر به کار می رود. اوزون تراپی، تزریق حالت مایع یا گازی فرم واکنش‌پذیرتر و فعال‌تر اکسیژن (یعنی اوزون (O3) به بدن) برای ایجاد اثرات درمانی است.

گاز اوزون مولکولی است که از سه اتم اکسیژن تشکیل شده ‌است. این اتم اضافی اکسیژن باعث افزایش قدرت اکسیژن می‌شود. با این اکسیژن قدرتمند کارهای زیادی در زمینه درمان می‌توان انجام داد. براساس مطالعات صورت ‌گرفته اوزون دارای خاصیت آنتی ‌اکسیدانی، ضد التهابی، ترمیم کنندگی و ضد پیری است. این سازوکارها از طریق آزادسازی فاکتورهای رشد، مقابله با رادیکال های آزاد، حمایت از سیستم ایمنی بدن و بهبود اکسیژن ‌رسانی به سلول ها حاصل می ‌شود.

علاوه ‌بر این، بهبود گردش خون، افزایش تولید انرژی سلولی، مقابله با عوامل بیمازی زا و فعال سازی سیستم محافظ عصبی نیز تحت تأثیر وجود گاز اوزون در بدن شکل می ‌گیرد. در نتیجه بسیاری از بیماری ‌ها به کمک روش اوزون تراپی درمان می ‌شوند. اوزون تراپی به‌عنوان روشی ایمن و با حداقل عوارض، شناخته می‌شود.

اوزون تراپی چیست؟

اوزون فرم مولکولی از اکسیژن است که در آن سه اتم اکسیژن به هم متصلند. این حالت از اکسیژن که ناپایدار و غیر فعال می‌باشد اخیراً مورد توجه علم پزشکی قرار گرفته و در درمان‌های گوناگون به ویژه درد‌های مفصلی کاربرد‌های بسیاری پیدا کرده است. در واقع ویژگی خاص این ساختار یعنی داشتن یک اتم اضافی باعث شده است تا این گاز به به قوی‌ترین اکسید کننده و ضد عفونی کننده تبدیل شود. برخی بر این باورند که استفاده از اوزون پزشکی برای ضدعفونی و همچنین درمان بیماری‌ها قدمتی 150 ساله دارد و تأثیر آن در درمان عفونت، زخم و بیماری‌های متعدد با وجود اسناد پزشکی مشخص شده است. این روش به عنوان یک روش سازگار با بدن به همراه عوارض جانبی کم خود را ثابت کرده است.

با اینکه اولین استفاده‌ها از اوزون به ضدعفونی کردن آب آشامیدنی محدود می‌شد، این ماده امروزه برای درمان بیش از 100 بیماری استفاده می‌شود. اوزون تراپی، یک درمان تزریقی و یکی از شیوه‌های جراحی بسته عضلات و مفاصل است که با افزایش جریان خون در مفصل و مهیا کردن مواد لازم برای ترمیم بافت‌های آسیب دیده، باعث درمان می‌شود. این تزریق ترکیبی است از پروکائین برای کاهش درد، هورمون‌های استروئید برای کاهش فعالیت سیستم ایمنی بدن، مهیا کردن مواد لازم برای بهبودی بافت ها، مواد ضدالتهاب هومیوپاتی (همسان درمانی)، گاز ازن و اکسیژن است که باعث بازسازی سلول‌ها می‌شود.

انواع اوزون تراپی

روش‌های بسیاری برای استفاده از اثرات درمانی اوزون و تزریق آن به بدن وجود دارد. پزشک با بررسی شرایط بیمار بهترین روش را برای رسیدن به حداکثر تأثیر انتخاب می‌کند. سه فرم اصلی اوزون تراپی، شامل موارد زیر است:

• تماس مستقیم با بافت: این فرم از اوزون تراپی، برای درمان زخم‌ها و مشکلات اندام‌ها استفاده می‌شود. در این موارد، بهتر است، گاز اوزون به شکل مستقیم در تماس با محل موردنظر قرار بگیرد. در این روش، گاز اوزون، در یک پوشش محافظتی تجویز می‌شود.
• تزریق داخل عروقی: برای درمان برخی از بیماری‌های داخلی مانند ابتلا به ویروس HIV، گاز اوزون در خون‌گرفته شده از بیمار، حل شده و سپس خون تغییر یافته مجدداً به بدن بیمار تزریق می‌شود. باید توجه داشت که استفاده از اوزون به این شکل، با خطر ایجاد آمبولی همراه است.
• تزریق داخل عضلانی: می‌توان اوزون تراپی را به شکل تزریق داخل عضلانی هم انجام داد. در این روش، اغلب پیش از تزریق، گاز اوزون را با اکسیژن مخلوط می‌کنند.
• از دیگر روش‌های استفاده از اوزون، می‌توان به کرم‌ها و پمادهای حاوی اوزون اشاره کرد.

کاربردهای اوزون تراپی

اوزون تراپی برای کنترل درد بیماری‌های مختلفی از جمله بیماری‌های زیر کاربرد دارد:

• آرتروزهای خفیف
• مبارزه با بیماری‌های ویروسی مانند HIV و SARS
• ضد عفونی کردن زخم‌ها
• فعال کردن سیستم ایمنی
• بیماری ایسکمیک قلب
• دژنراسیون ماکولا
• سرطان
• مشکلات تنفسی
• هپاتیت
• اختلالات دستگاه گوارش
• اختلالات عصبی
• ایدز
• تصلب شرایین
• آلرژی
• آلزایمر
• مشکلات دیسک کمر و گردن

مزایای اوزون تراپی

از مزایای این روش می‌توان موارد زیر را نام برد:

• از مهم‌ترین مزایای این روش کمک به کاهش درد و التهاب می‌باشد.
• اوزون درمانی روشی غیر جراحی و ایمن است.
• این روش به صورت سرپایی انجام می‌شود و نیاز به بستری شدن در بیمارستان ندارد.
• این روش با تمیز کردن عروق به بهبود گردش خون کمک می‌کند.
• اوزون تراپی به تصفیه خون و لنف کمک می‌کند.
• در میزان تولید هورمون‌ها و آنزیم‌ها تعادل ایجاد می‌کند.
• این روش می‌تواند در متوقف کردن خونریزی موثر باشد.
• اوزون تراپی آسیب‌های ناشی از سکته مغزی را محدود می‌کند.
• این روش می‌تواند به کاهش آریتمی قلبی یا ضربان غیرطبیعی قلب کمک کند.
• اوزون تراپی عوارض ناشی از دیابت را کاهش می‌دهد.
• این روش در پیشگیری از حمله عصبی و تشنج مؤثر است.

اوزون تراپی چگونه انجام می شود؟

معمولاً این روش به صورت تزریق موضعی انجام می‌گیرد. در این روش ابتدا بی حسی موضعی صورت گرفته و پس از تعیین غلظت گاز اوزون مورد نیاز، مقداری از آن را که توسط دستگاه اوزون ساز تولید شده است، به موضع تحت درمان تزریق می‌کنند. یکی از مواردی که در آن از این نوع تزریق استفاده می‌شود، کنترل درد برخی مشکلات و بیماری‌های مفصلی می‌باشد که گاز اوزون را با هدف تسکین درد و کاهش التهاب به درون مفصل تزریق می‌کنند.

آمادگی برای اوزون تراپی

1. درصورتی که بیمار دارای فشار خون و یا قند خون باشد باید حداقل 2 ساعت قبل از اوزون تراپی داروهای خود را مصرف کرده کرده باشد.
2. از دو ساعت قبل از اوزون درمانی از خوردن یا آشامیدن پرهیز کنید.
3. لباس گشاد بپوشید.
4. قبل از اوزن تراپی مقدار زیادی آب بنوشید.

مراقبت های بعد از اوزون تراپی

• نوشیدن آب به مقدار کافی
• دراز کشیدن به مدت 20 دقیقه پس از هر جلسه درمانی
• مصرف مقادیر مناسبی از مکمل‌ها
• بهتر است از مصرف ویتامین C دو ساعت قبل و بعد از اوزون تراپی خودداری کنید.
• از مصرف غذاهای سنگین بعد از اوزون تراپی خودداری کنید.
• از دوش گرفتن مستقیم پس از اوزون تراپی خودداری کنید.
• از مصرف نوشیدنی‌های حاوی الکل، قبل و بعد از هر جلسه درمانی خودداری کنید.

آیا اوزون تراپی ایمن است؟

برخی از پزشکان و متخصصین این حوزه در مورد کارایی و بی خطر بودن اوزون تراپی تردید دارند. بی خطر بودن اوزون تراپی برای انسان‌ها به صورت بالینی تأیید شده و این روش مورد تأیید کمیسیون اروپا (CE) قرار گرفته است. با این حال به دلیل استفاده از گاز اوزون در این روش که می‌تواند ماده‌ای خطرناک باشد، محققین همچنان در حال بررسی اثرات آن بر روی بدن انسان و کشف مزایای درمانی دیگر این روش هستند. حتماً مطمئن شوید که اوزون تراپی برای شما توسط پزشک مجرب انجام می‌شود تا خطرات این روش به حداقل میزان ممکن برسند.

موارد ممنوعیت استفاده از اوزون تراپی

علیرغم ایمن بودن اوزون تراپی، چندین مورد از شرایط پزشکی وجود دارد که اوزون درمانی برای آنها توصیه نمی‌شود و قرار گرفتن در معرض آن مضر است:

1. بارداری: در حالی که هیچ مطالعاتی در مورد خطر اوزون درمانی برای جنین انجام نشده است؛ اما برای اطمینان کافی این روش برای زنان باردار توصیه نمی‌شود.
2. مسمومیت با الکل: افرادی که تحت اوزون درمانی قرار می‌گیرند باید از نوشیدن الکل قبل خودداری کنند.
3. پرکاری تیروئید: افراد مبتلا به غده تیروئید پرکار (وضعیتی که تأثیرات گسترده ای روی بدن دارد) ممکن است به درمان واکنش ضعیفی نشان دهند.
4. ترومبوسیتوپنی: این اختلال خونی که در آن مغز استخوان پلاکت کافی تولید نمی‌کند، به دلیل توانایی بدن در پردازش اکسیژن منع مصرف دارد.

اوزون تراپی چه عوارضی دارد؟

این فرایند چنانچه توسط پزشکان ماهر و مجرب انجام شود، بسیار ایمن خواهد بود. در چنین شرایطی، عوارض هر چند به ندرت بروز می‌یابند، عبارت‌اند از:

• آسیب ریشه‌های اعصاب
• عفونت دیسک یا به اصطلاح دیسکایتیس
• خونریزی رتینال (شبکیه)
• عارضه‌های جزئی مانند درد زودگذر در محل تزریق اوزون شایع هستند.

هزینه اوزون تراپی

در ابتدای امر باید گفت که بنا به دلایل مهمی از قبیل نوسانات قیمت، کیفیت و کمیت تجهیزات و لوازم موجود نمی توان عدد دقیقی از بر آوردهای هزینه در اختیار افراد قرار داد، پس به ذکر چند مورد از فاکتورهایی که در محاسبه قیمت اوزون تراپی تأثیر گذار است بسنده می کنیم:

• تخصص، تجربه و شهرت فرد متخصص
• میزان کمیت و کیفیت لوازم و تجهیزات مورد استفاده در کلینیک
• تعداد جلسات مراجعه به کلینیک درد